संसारदावपावकसंतप्तः सकलसाधनोपेतः।
स्वात्मनिरूपणनिपुणैर्वाक्यैः शिष्यः प्रबोध्यते गुरुणा।।1.3।।

नाहमिति वेत्ति योऽसौ सत्यं ब्रह्मैव वेत्ति नास्तीति।
अहमस्मीति विजानन्ब्रह्मैवासौ स्वयं विजानाति।।1.5।।

न क्लेशपञ्चकमिदं भजते कृतकोशपञ्चकविवेकः।
अत एव पञ्च कोशान्कुशलधियः संततं विचिन्वन्ति।।1.7।।

वपुरिदमन्नमयाख्यः कोशो नात्मा जडो घटप्रायः।
प्रागुत्पत्तेः पश्चात्तदभावस्यापि दृश्यमानत्वात्।।1.9।।

कुरुते वपुष्यहंतां गेहादौ यः करोति ममतां च।
रागद्वेषविधेयो नासावात्मा मनोमयः कोशः।।1.11।।

सुप्तिगतैः सुखलेशैरभिमनुते यः सुखी भवामीति।
आनन्दकोशनामा सोऽहंकारः कथं भवेदात्मा।।1.13।।

अन्नमयादेरस्मादपरं यदि नानुभूयते किंचित्।
अनुभवितान्नमयादेरस्तीत्यस्मिन्न कश्चिदपलापः।।1.15।।

अनुभवति विश्वमात्मा विश्वेनासौ न चानुभूयेत।
न खलु प्रकाश्यतेऽसौ विश्वमशेषं प्रकाशयन्भानुः।।1.17।।

इदमिदमिति प्रतीते वस्तुनि सर्वत्र बाध्यमानेऽपि।
अनिदमबाध्यं तत्त्वं सत्त्वादेतस्य न च परोक्षत्वम्।।1.19।।

सति कोशशक्त्युपाधौ संभवतस्तस्य जीवतेश्वरते।
नो चेत्तयोरभावाद्विगतविशेषं विभाति निजरूपम्।।1.21।।

एवं मतिरहितानां तत्त्वमसीत्यादिवाक्यचिन्तनया।
प्रतिभात्येष परोक्षवदात्मा प्रत्यक्प्रकाशमानोऽपि।।1.23।।

देहेन्द्रियादिधर्मानात्मन्यारोपयन्नभेदेन।
कर्तृत्वाद्यभिमानी बोधः स्यात्त्वंपदस्य वाच्योऽर्थः।।1.25।।

वेदावसानवाचा संवेद्यं सकलजगदुपादानम्।
सर्वज्ञताद्युपेतं चैतन्यं तत्पदस्य वाच्योऽर्थः।।1.27।।

सामानाधिकरण्यं तदनु विशेषणविशेष्यता चेति।
अथ लक्ष्यलक्षकत्वं भवति पदार्थात्मनां च संबन्धः।।1.29।।

प्रत्यक्त्वपरोक्षत्वे परिपूर्णत्वं च सद्वितीयत्वम्।
इतरेतरं विरुद्धं तत इह भवितव्यमेव लक्षणया।।1.31।।

निखिलमपि वाच्यमर्थं त्यक्त्वा वृत्तिस्तदन्वितेऽन्यार्थे।
जहतीति लक्षणा स्याद्गङ्गायां घोषवदिह न ग्राह्या।।1.33।।

जहदजहतीति सा स्याद्या वाच्यार्थैकदेशमपहाय।
बोधयति चैकदेशं सोऽयं द्विज इतिवदाश्रयेदेनाम्।।1.35।।

तद्वत्तत्त्वमसीति त्यक्त्वा प्रत्यक्परोक्षतादीनि।
चिद्वस्तु लक्षयित्वा बोधयति स्पष्टमसिपदेनैक्यम्।।1.37।।

प्रायः प्रवर्तकत्वं विधिवचसां लोकवेदयोर्दृष्टम्।
सिद्धं बोधयतोऽर्थं कथमिव तद्भवति तत्त्वमस्यादेः।।1.39।।

ऐक्यपरैः श्रुतिवाक्यैरात्मा शश्वत्प्रकाश्यमानोऽपि।
देशिकदयाविहीनैरपरोक्षयितुं न शक्यते पुरुषैः।।1.41।।

कर्मभिरेव न बोधः प्रभवति गुरुणा विना दयानिधिना।
आचार्यवान्हि पुरुषो वेदेत्यर्थस्य वेदसिद्धत्वात्।।1.43।।

नापेक्षते यदन्यद्यदपेक्षन्तेऽखिलानि मानानि।
वाक्यं तन्निगमानां मानं ब्रह्माद्यतीन्द्रियावगतौ।।1.45।।

वेदोऽनादिरमुष्य व्यञ्जक ईशः स्वयंप्रकाशात्मा।
तदभिव्यक्तिमुदीक्ष्य प्रोक्तोऽसौ सूरिभिः प्रमाणमिति।।1.47।।

निगमेषु निश्चितार्थं तन्त्रे कश्चिद्यदि प्रकाशयति।
तदिदमनुवादमात्रं प्रामाण्यं तस्य सिध्यति न किंचित्।।1.49।।

अद्वैतमेव सत्यं तस्मिन्द्वैतं न सत्यमध्यस्तम्।
रजतमिव शुक्तिकायां मृगतृष्णायामिवोदकस्फुरणम्।।1.51।।

यद्यारोपणमुभयोस्तद्व्यतिरिक्तस्य कस्यचिदभावात्।
आरोपणं न शून्ये तस्मादद्वैतसत्यता ग्राह्या।।1.53।।

अद्वैतं सुखरूपं दुःसहदुःखं सदा भवेद्द्वैतम्।
यत्र प्रयोजनं स्यात्प्रतिपादयति श्रुतिस्तदेवासौ।।1.55।।

स्वाभाविकं यदि स्याज्जीवत्वं तस्य विशदविज्ञप्तेः।
सकृदपि न तद्विनाशं गच्छेदुष्णप्रकाशवद्वह्नेः।।1.57।।

तदिदं भवति न युक्तं गतवति तस्मिंश्चिरेण रसवीर्ये।
प्रतिपद्यते प्रणाशं हैमो वर्णोऽप्ययःसमारूढः।।1.59।।

तस्मात्स्वतो यदि स्याज्जीवः सततं स एव जीवः स्यात्।
एवं यदि परमात्मा परमात्मैवायमिति भवेद्युक्तम्।।1.61।।

तस्मात्परं स्वकीयं देहं मोहात्मकं च संसारम्।
स्वज्ञानेन ग्रसित्वा पूर्णः स्वयमेव शिष्यते नान्यत्।।1.63।।

अद्वैतबोधकानां निखिलानां निगमवाक्यजालानाम्।
वाक्यान्तराणि सकलान्यभिधीयन्तेऽस्य शेषभूतानि।।1.65।।

कर्मप्रकरणनिष्ठं ज्ञानं कर्माङ्गमिष्यते प्राज्ञैः।
भिन्नप्रकरणभाजः कर्माङ्गत्वं कथं भवेज्ज्ञप्तेः।।1.67।।

ज्ञानं कर्मणि न स्याज्ज्ञाने कर्मेदमपि तथा न स्यात्।
तत्कथमनयोरुभयोस्तपनतमोवत्समुच्चयो घटते।।1.69।।

ज्ञानं तदेवममलं साक्षी विश्वस्य भवति परमात्मा।
संबध्यते न धर्मैः साक्षी तैरेव सच्चिदानन्दः।।1.71।।

कर्तृ च कर्म च यस्य स्फुरति ब्रह्मेव तन्न जानाति।
यस्य न कर्तृ न कर्म स्फुटतरमयमेव वेदितुं क्रमते।।1.73।।

तस्मिन्ब्रह्मणि विदिते विश्वमशेषं भवेदिदं विदितम्।
कारणमृदि विदितायां घटकरकाद्या यथावगम्यन्ते।।1.75।।

कारणमसदिति केचित्कथयन्त्यसतो भवेन्न कारणता।
अङ्कुरजननी शक्तिः सति खलु बीजे समीक्ष्यते सकलैः।।1.77।।

यस्मान्न सोऽयमसतो वादः संभवति शास्त्रयुक्तिभ्याम्।
तस्मात्सदेव तत्त्वं सर्वेषां भवति कारणं जगताम्।।1.79।।

सत्यं जगदिति भानं संसृतये स्यादपक्वचित्तानाम्।
तस्मादसत्यमेतन्निखिलं प्रतिपादयन्ति निगमान्ताः।।1.81।।

अनवगतकाञ्चनानां भूषणधीरेव भूषणे हैमे।
एवमविवेकभाजां जगति जनानां न तात्त्विकी धिषणा।।1.83।।

अहमिदमिति च मतिभ्यां सततं व्यवहरति सर्वलोकोऽपि।
प्रथमा प्रतीचि चरमा निवसति वपुरिन्द्रियादिबाह्यार्थे।।1.85।।

तस्मादशेषसाक्षी परमात्मैवाहमर्थ इत्युचितम्।
अजडवदेव जडोऽयं सत्संबन्धाद्भवत्यहंकारः।।1.87।।

गोशब्दार्थो गोत्वं तदपि व्यक्तिः प्रतीयतेऽर्थतया।
अहमर्थः परमात्मा तद्वद्भ्रान्त्या भवत्यहंकारः।।1.89।।

देहेन्द्रियादिदृश्यव्यतिरिक्तं विमलमतुलमद्वैतम्।
अहमर्थ इति विदित्वा तद्व्यतिरिक्तं न कल्पयेत्किंचित्।।1.91।।

किमिदं किमस्य रूपं कथमिदमासीदमुष्य को हेतुः।
इति न कदापि विचिन्त्यं चिन्त्यं मायेति धीमता विश्वम्।।1.93।।

आत्ममये महति पटे विविधजगच्चित्रमात्मना लिखितम्।
स्वयमेव केवलमसौ पश्यन्प्रमुदं प्रयाति परमात्मा।।1.95।।

व्यवहारस्य दशेयं विद्याविद्येति भेदपरिभाषा।
नास्त्येव तत्त्वदृष्ट्या तत्त्वं ब्रह्मैव नान्यदस्त्यस्मात्।।1.97।।

तत्त्वावबोधशक्त्या सुस्थितया बाधितापि सा माया।
आदेहपातमेषामाभात्यात्मानमपि निजं विदुषाम्।।1.99।।

किं चिन्त्यं किमचिन्त्यं किं कथनीयं किमप्यकथनीयम्।
किं कृत्यं किमकृत्यं निखिलं ब्रह्मेति जानतां विदुषाम्।।1.101।।

असकृदनुचिन्तितानामव्याहततरनिजोपदेशानाम्।
प्रामाण्यपरमसीम्नां निगमनमिदमेव निखिलनिगमानाम्।।1.103।।

अजरोऽहमक्षरोऽहं प्राज्ञोऽहं प्रत्यगात्मबोधोऽहम्।
परमानन्दमयोऽहं परमशिवोऽहं भवामि परिपूर्णः।।1.105।।

इहपरसुखविमुखोऽहं निजसुखबोधानुभूतिभरितोऽहम्।
इतिमतिदूरतरोऽहं भावेतरसुखनिषक्तचित्तोऽहम्।।1.107।।

उदयोऽहमेव जगतामुपनिषदुद्यानकृतविहारोऽहम्।
उद्वेलशोकसागरबाडबमुखहव्यवाहनार्चिरहम्।।1.109।।

ऋषिरहमृष्यगणोऽहं दृष्टिरहं दृश्यमानमहमेव।
ऋद्धिरहं वृद्धिरहं तृप्तिरहं तृप्तिदीपदीप्तिरहम्।।1.111।।

ऐक्यावभासकोऽहं वाक्यपरिज्ञानपावनमतीनाम्।
ऐशमहमेव तत्त्वं नैशतमःप्रायमोहमिहिरोऽहम्।।1.113।।

औषधमहमशुभानामौपाधिकधर्मजालरहितोऽहम्।
औदार्यातिशयोऽहं विविधचतुर्वर्गवितरणपरोऽहम्।।1.115।।

अस्तविकल्पमतीनामस्खलदुपदेशगम्यमानोऽहम्।
अस्थिरसुखविमुखोऽहं सुस्थिरसुखबोधसंपदुचितोऽहम्।।1.117।।

खानामगोचरोऽहं खातीतोऽहं खपुष्पभवगोऽहम्।
खलजनदुरासदोऽहं खण्डज्ञानापनोदनपरोऽहम्।।1.119।।

घनतरविमोहतिमिरप्रकरप्रध्वंसभानुनिकरोऽहम्।
घटिकावासररजनीवत्सरयुगकल्पकालभेदोऽहम्।।1.121।।

छन्दःसिन्धुनिगूढज्ञानसुखास्वादमोदमानोऽहम्।
छलपदविहितमतीनां छन्नोऽहं शान्तिमार्गगम्योऽहम्।।1.123।।

झंकृतिहुंकृतिशिञ्जितबृंहितमुखविविधनादभेदोऽहम्।
झटितिघटितात्मवेदनदीपपरिस्फुरितहृदयभवनोऽहम्।।1.125।।

तत्त्वातीतपदोऽहं तनुरहमस्मीति भावरहितोऽहम्।
तामसदुरधिगमोऽहं तत्त्वंपदबोधबोध्यहृदयोऽहम्।।1.127।।

धर्माधर्ममयोऽहं धर्माधर्मादिबन्धरहितोऽहम्।
धार्मिकजनसुलभोऽहं धन्योऽहं धातुरादिभूतोऽहम्।।1.129।।

परजीवभेदबाधकपरमार्थज्ञानशुद्धचित्तोऽहम्।
प्रकृतिरहं विकृतिरहं परिणतिरहमस्मि भागधेयानाम्।।1.131।।

बद्धो भवामि नाहं बन्धान्मुक्तस्तथापि नैवाहम्।
बोध्यो भवामि नाहं बोधोऽहं नैव बोधको नाहम्।।1.133।।

मान्योऽहमस्मि महतां मन्दमतीनाममाननीयोऽहम्।
मदरागमानमोहितमानसदुर्वासनादुरापोऽहम्।।1.135।।

रक्षाविधानशिक्षावीक्षितलीलावलोकमहिमाहम्।
रजनीदिवसविरामस्फुरदनुभूतिप्रमाणसिद्धोऽहम्।।1.137।।

वर्णाश्रमरहितोऽहं वर्णमयोऽहं वरेण्यगण्योऽहम्।
वाचामगोचरोऽहं वचसामर्थेन गम्यमानोऽहम्।।1.139।।

षड्भावविरहितोऽहं षड्गुणरहितोऽहमहितरहितोऽहम्।
षट्कोशविरहितोऽहं षट्त्रिशत्तत्त्वजालरहितोऽहम्।।1.141।।

हव्यमहं कव्यमहं हेयोपादेयभावशून्योऽहम्।
हरिरहमस्मि हरोऽहं विधिरहमेवास्मि कारणं तेषाम्।।1.143।।

बहुभिः किमेभिरुक्तैरहमेवेदं चराचरं विश्वम्।
शीकरफेनतरङ्गाः सिन्धोरपराणि न खलु वस्तूनि।।1.145।।

आस्ते देशिकचरणं निरवधिरास्ते तदीक्षणे करुणा।
आस्ते किमपि तदुक्तं किमतः परमस्ति जन्मसाफल्यम्।।1.147।।

कबलितचञ्चलचेतोगुरुतरमण्डूकजातपरितोषा।
शेते हृदयगुहायां चिरतरमेकैव चिन्मयी भुजगी।।1.149।।

गुरुकरुणयैव नावा प्राक्तनभाग्यानुकूलमारुतया।
दुःसहदुःखतरङ्गैस्तुङ्गः संसारसागरस्तीर्णः।।1.151।।

इत्यात्मबोधलाभं मुहुरनुचिन्त्यं प्रमोदमानेन।
प्रारब्धकर्मणोऽन्ते परं पदं प्राप्यते हि कैवल्यम्।।1.153।।